Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Küresel Politika Çalışmaları Dergisi 2025, Clt. 2(1) 17-31
BİR SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK PARADOKSU OLARAK YEŞİL KAPİTALİZM
ss. 17 - 31 | DOI: https://doi.org/10.29329/kurepol.2025.1302.2
Yayın Tarihi: Mart 31, 2025 | Görüntüleme Sayısı: 0/0 | İndirilme Sayısı: 0/0
Özet
Bu makale, Yeşil Kapitalizm kavramı ve bu kavramın enerji dönüşümü ile küreselleşme üzerindeki etkileri eleştirel bir bakış açısıyla incelemektedir. Sürdürülebilir kalkınma ve karbon salınımını azaltma gibi hedeflerle çevresel krizlere çözüm olarak sunulmasına rağmen, Yeşil Kapitalizm, kapitalist sistemin yapısal krizlerinin enerji dönüşümü aracılığıyla geçici bir aşma çabası olarak değerlendirilmektedir. Bu bağlamda, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı yoluyla kapitalizmin enerji krizi ve çevresel sorunları nasıl ele aldığı analiz edilmekte, bu süreçte ortaya çıkan fırsatlar ve tehditler incelenmektedir. Ayrıca, küreselleşmenin Yeşil Kapitalizm üzerindeki rolü ve çevresel adalet ile toplumsal eşitsizlikler üzerindeki etkileri de tartışılmaktadır. Bu çerçevede, Yeşil Kapitalizmin sunduğu çözümlerin sınırlılıkları ve toplumsal kesimlere olan etkileri vurgulanmaktadır. Makalede, doğal sermaye kavramı ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri gibi Yeşil Kapitalizmin temelleri incelenmekte, enerji dönüşümünün sunduğu fırsatlar ve tehditler değerlendirilmektedir. Yeşil Kapitalizmin “karanlık yüzü” olarak nitelendirilebilecek “greenwashing” gibi uygulamalar ve tüketici yanıltmacası örneklerle açıklanmaktadır. Küreselleşme ve Kuzey-Güney çatışması bağlamında çevresel adalet ve toplumsal eşitsizlikler konuları detaylı bir şekilde ele alınmaktadır. Almanya’nın enerji dönüşümü politikası (Energiewende) örneği üzerinden yeşil politikaların istihdam üzerindeki etkileri sunularak, Yeşil Kapitalizmin sınırları ve farklı toplumsal kesimler üzerindeki etkileri ortaya konulmakta ve sürdürülebilir bir gelecek için daha kapsamlı ve adil çözüm önerilerinin gerekliliği vurgulanmaktadır. Çalışmanın temel amacı, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması ve doğal sermayenin korunması gibi hedeflerin, kapitalizmin yapısal krizlerine ne ölçüde çözüm sunabileceğinin incelenmesidir. Bu çalışmanın hipotezi, yenilenebilir enerji kullanımı ve doğal sermaye kavramı etrafında inşa edilen Yeşil Kapitalizm’in, kapitalizmin yapısal krizlerini derinlemesine çözmekten ziyade, greenwashing ve tüketici yanıltmacası yoluyla kısa vadeli meşruiyet kazanan geçici bir kurtarma mekanizması olduğudur.
Anaktar kelimeler: Yeşil Kapitalizm, Greenwashing, Küreselleşme, Kuzey-Güney Çatışması
APA 7th edition
CETINER, D. (2025). BİR SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK PARADOKSU OLARAK YEŞİL KAPİTALİZM. Küresel Politika Çalışmaları Dergisi, 2(1), 17-31. https://doi.org/10.29329/kurepol.2025.1302.2
Harvard
CETINER, D. (2025). BİR SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK PARADOKSU OLARAK YEŞİL KAPİTALİZM. Küresel Politika Çalışmaları Dergisi, 2(1), pp. 17-31.
Chicago 16th edition
CETINER, Dogukan (2025). "BİR SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK PARADOKSU OLARAK YEŞİL KAPİTALİZM". Küresel Politika Çalışmaları Dergisi 2 (1):17-31. https://doi.org/10.29329/kurepol.2025.1302.2
Bullard, R. D., Agyeman, J., & Evans, B. (Dü). (2003). Just Sustainabilities: Development in an Unequal World (1 b.). Londra, Birleşik Krallık: Routledge. https://doi. org/10.4324/9781849771771
Clancy, H., (2025). Apple lawsuit highlights the perils of making carbon neutral claims. Trellis. https://trellis.net/article/apple-lawsuit-highlights-the-perils-of-making-carbon-neutral- claims/
Delmas, M. A., & Burbano, V. C. (2011). The Drivers of Greenwashing. California Management Review, 54(1), s. 64-87. https://doi.org/10.1525/cmr.2011.54.1.64
Erensü, S. (t.y.). HES’lerin ne zararı var ki? DereTepe.org: https://deretepe.org/heslerin- ne-zarari-var-ki/#:~:text=Örneğin%20büyük%20HES%20yahut%20barajlı,değiştirip% 20tarımsal%20üretimde%20verimi%20etkileyebilir. adresinden alındı
Fauna & Flora International. (2023). Update to ‘An assessment of the risks and impacts of seabed mining on marine ecosystems’ Cambridge UK. https://www.fauna-flora.org/wp-content/ uploads/2023/05/fauna-flora-deep-sea-mining-update-report-march-23.pdf
Hayes, A. (2024). What Is Greenwashing? How It Works, Examples, and Statistics. Investopedia: https://www.investopedia.com/terms/g/greenwashing.asp adresinden alındı
Hidayat, A. (2023). Emerging Global South Carbon Trading: Conflicting Interest of Green Capitalism and Socio-Ecological Justice. (A. A. Wibisono, & A. Hidayat, Dü) IR-UI Commentaries, 4(1), s. 1-5. https://ir.fisip.ui.ac.id/emerging-global-south-carbon-trading-conflicting- interest-of-green-capitalism-and-socio-ecological-justice/ adresinden alındı
Hoch, M., Lambert, J., Kirchner, A., Simpson, R., Sandhövel, M., & Mündlein, T. (2020). Jobwende, Effects of the Energiewende on Work and Employment. Friedrich Ebert Stiftung: https://brussels.fes.de/e/jobwende-effects-of-the-energiewende-on-work-and-employment. html adresinden alındı.
IRENA – International Renewable Energy Agency. (2019). Climate Change and Renewable Energy: National Policies and The Role of Communities, Cities and Regions. IRENA – International Renewable Energy Agency. https://www.irena.org/-/media/Files/IRENA/ Agency/Publication/2019/Jun/IRENA_G20_climate_sustainability_2019.pdf adresinden alındı
Lakshman, S. (2024). More Critical Minerals Mining Could Strain Water Supplies in Stressed Regions. World Resources Institute: https://www.wri.org/insights/critical-minerals-mining- water-impacts#:~:text=In%20Chile%27s%20Salar%20de%20Atacama,an%20already% 20water-scarce%20region. adresinden alındı
Lewton, T. (2022). Revealed: BP’s ‘greenwashing’ social media ads as anger over fuel costs rose. The Guardian: https://www.theguardian.com/business/2022/aug/06/bp-social-media-influence- ads-labour windfall-tax adresinden alındı
Lovins, A. (2013). Reinventing Fire: Bold Business Solutions for the New Energy Era. Vermont, Amerika Birleşik Devletleri: Chelsea Green Publishing.
McCarthy, J. (2015). A socioecological fix to capitalist crisis and climate change? The possibilities and limits of renewable energy. Environment and Planning A: Economy and Space, 47(12), s. 2485-2502. https://doi.org/10.1177/0308518X15602491
Miller KA, Thompson KF, Johnston P and Santillo D (2018) An Overview of Seabed Mining Including the Current State of Development, Environmental Impacts, and Knowledge Gaps. Front. Mar. Sci. 4:418. https://doi.org/10.3389/fmars.2017.00418
Nayar, J. (2021). Not So “Green” Technology: The Complicated Legacy of Rare Earth Mining. Harvard International Review: https://hir.harvard.edu/not-so-green-technology-the-complicated- legacy-of-rare-earth-mining/#:~:text=Most%20worrying%20is%20that%20rare, of%20toxic%20waste%20are%20produced. adresinden alındı
Newell, P., & Mulvaney, D. (2013). The political economy of the ‘just transition’. Global Environmental in/justice, In Practice, 179(2), s. 132-140. https://doi.org/10.1111/geoj.12008
Pigou, A. C. (1920). The Economics of Welfare (4 b.). London: Macmillan and Co., Limited. http://files.libertyfund.org/files/1410/0316_Bk.pdf adresinden alındı
Roberts, J., & Parks, B. (2006). A Climate of Injustice: Global Inequality, North-South Politics, and Climate Policy. Londra, Birleşik Krallık: The MIT Press. https://mitpress.mit.
edu/9780262681612/a-climate-of-injustice/ adresinden alındı.
Scales, I. R. (2017). Green capitalism. International Encyclopedia of Geography: People, the Earth, Environment and Technology, 1-8. https://doi.org/10.1002/9781118786352.wbieg0488
Shen, B. (2014). Sustainable Fashion Supply Chain: Lessons from H&M. Sustainability, 6(9), 6236–6249. https://doi.org/10.3390/su6096236
Sierra, B. (2025). H&M is Being Sued For “Misleading” Sustainability Marketing. What Does This Mean for the Future of Greenwashing?. The Sustainable Fashion Forum. www.thesustainablefashionforum. com/pages/hm-is-being-sued-for-misleading-sustainability-marketing- what-does-this-mean-for-the-future-of-greenwashing
UNEP. 2012. The Natural Capital Declaration and Roadmap. Nairobi: United Nations Environmental Programme.
UNEP. (2019). Global Environment Outlook 6. United Nations. UN Environment Programme. https://www.unep.org/resources/global-environment-outlook-6 adresinden alındı
United Nations. (1987). 1987: Brundtland Report. United Nations. https://www.are.admin. ch/are/en/home/media/publications/sustainable-development/brundtland-report.html adresinden alındı
Young, O. R. (2017). Governing Complex Systems: Social Capital for the Anthropocene. The MIT Press. https://doi.org/10.7551/mitpress/10976.001.0001.
