ABD’deki 11 Eylül terör saldırıları, terörizmi uluslararası gündemin en üst sırasına taşımakla kalmayıp aynı zamanda terörizm çalışmalarına olan ilgiyi artırmıştır. Bu saldırıları gerçekleştiren El-Kaide gibi cihatçı örgütler üzerine birçok çalışma yapılmıştır Bu makale, önde gelen dini motifli terör örgütleri olarak El-Kaide ve IŞİD arasındaki benzerlikleri ve farkları göstermeye çalış- maktadır. Makalede, bu dini motifli örgütlerin güçlü benzerliklerine rağmen, bütünüyle özdeş olmadıklarını ve farklılıklarının keskin ve keskin olmayan yanlarını göstermeye çalışılmıştır. Bu çalışmada, aktörlerin ideoloji, amaç ve strateji kategorilerinde benzerlikleri ve farkları, temel kaynaklar üzerinden ana hatlarıyla analiz edilmektedir. “El-Kaide; ideolojik ve örgütsel yapısı ve gerçek- leştirdiği eylemlerin kapsamı ile global bir terör örgütüdür. El-Kaide, 11 Eylül saldırılarıyla uluslararası gündeme gelmiş ve din temelli terörizm dalgasının ilk ve belirgin örneği olarak kabul edilmiştir. El-Kaide, İslam motifli ideolojiye dayanan bir örgüt olarak ortaya çıkmış ve bu ideolojiyi kullanarak küresel terör eylemleri gerçekleştirmiştir. IŞİD ise daha sonraki dönemde ortaya çıkmış ve El-Kaide benzeri bir ağ yapısını aşarak kendine özgü bir “devlet” benzeri yapı- lanma kurmuştur. IŞİD, Irak ve Suriye’de toprak kontrolü sağlamış ve bu böl- gelerde bir “devlet” oluşturma hedefi gütmüştür. Bu durum küresel terörizmin dönüşümünün bir göstergesidir, çünkü IŞİD hem geleneksel terör eylemleri gerçekleştirmiş hem de devlet benzeri bir varlık inşa etme yolunda ilerlemiştir. Bir başka deyişle El-Kaide küresel terörizmin başlangıç dönemine ait sembolik bir örnek olmuş, IŞİD ise küresel terörizmin geldiği noktayı göstermiştir. Bu iki örgütün farklı stratejileri, hedefleri ve benzerlikleri, küresel terörizmin yaşa- dığı değişimi daha iyi anlamamıza yardımcı olmaktadır.